Produktet ushqimore ishin në mesin e 20 mallrave më të importuara në vend gjatë 7-mujorit 2023, sa i përket vlerës.
Doganat arkëtuan nga tarifat e importit të ushqimeve rreth 8 miliardë lekë në janar-korrik të këtij viti, shumë kjo sa 10% e totalit të të ardhurave doganore të grumbulluara në këtë periudhë.
Bilanci i tregtisë me jashtë për ushqimet u përmirësua këtë vit, por importet në disa artikuj kanë shënuar rritje të mprehtë. Gjatë 7-mujorit 2023, importet e ushqimeve në vlerë ishin 2,3 herë më të larta se eksportet, ndërsa në të njëjtën periudhë të vitit 2022m ky raport ishte 2.9.
Por teksa në bazë vjetorem importet e drithërave dhe sheqerit u ulën, produkte të tilla si mishi, bulmeti, birra dhe ushqimet e përpunuara shënuan rritje të mëtejshme nga kërkesa më e lartë që erdhi si rrjedhojë e zhvillimeve pozitive ne turizëm.
P.sh. ushqimet ishin produkti i pestë më i importuar për nga vlera këtë vit, prej të cilave doganat arkëtuan 3,4 miliardë lekë në formën e tatimeve dhe tarifave.
Për nga vlera e taksave që paguhen në doganë, karburantet erdhën të parat me rreth 26,2 miliardë lekë, ose sa 22% e të ardhurave doganore në këtë periudhë. Cigaret janë produkti i dytë më i importuar për me rreth 15,4 miliardë lekë, ose 12,6% e totalit të të ardhurave doganore gjatë 7-mujorit 2023.
Duhani është një nga produktet më të tregtuara globalisht, për shkak të përdorimit të gjerë në të gjithë popullsinë e botës. Në vitet 1980, Shqipëria prodhonte 18-20 mijë tonë duhan në vit, sasi kjo gati katër herë më e madhe se konsumi vjetor aktualisht.
Vendi ynë ka një klimë të mirë për kultivimin e kësaj bime për të ulur varësinë e importeve të shtrenjta, mirëpo disa strategji që kanë ndërmarrë qeveritë gjatë tranzicionit nuk kanë qenë të suksesshme. Aktualisht, prodhimi i duhanit është 1200-1400 tonë në vit dhe zakonisht përdoret për vetëkonsum.
Importet po rriten edhe në disa produkte ushqimore si birra edhe pse vendi ka shumë njësi dhe fabrika të prodhimit të birrës në vend. Rritja e kostove të brendshme i ka bërë fabrikat shqiptare jokonkurruese me produktet e importit. Importet janë rritur me shpejtësi vitet e fundit, rritje që vazhdoi edhe me 2023.
Rritja e importeve të mishit po nxitet nga kriza që po kalon sektori i blegtorisë, ku numri i kafshëve po shënon rënie të shpejtë, teksa kërkesa është në rritje nga turizmi, duke qenë se kuzhina shqiptare tradicionale ka bazë mishin.
Frutat dhe primet vijojnë të grupi më i importuar në vend. edhe pse prodhimi vendas në serra dhe zinxhirët e grumbullimit dhe përpunimit janë përmirësuar.
Prodhimi vendas, i cili në një pjesë të madhe po destinohet për eksport, po lë gjithnjë e më shumë vend bosh në tregun e brendshëm, hendek që po plotësohet nga importi. / Monitor.al
